හඳගමගේ 'ඇගේ ඇස අග' (LET HER CRY) : තහනම වෙනුවට වසඟය

සිනමා කරුවකුට නමෝ විත්තියෙන් ම විසඳා ගැනීමට සිදුවන ගැටලුව නම් තම වියමනෙහි ආකෘතිය සහ ව්‍යුහය කෙබඳු විය යුතුද යන්නයි.

විශේෂයෙන් ම සමකාලීන දේශපාලනය අදාළ සිනමා වියමන තුළ අනුශීලනය වන්නේ සිනමාකරුවා තම සිනමා පරිකල්පනය සමග කරන අරගලයේ ප්‍රමාණයට ය.

අශෝක හඳගම නිර්මාණය කරන 'ඇගේ ඇස අග' අධිපති දෘෂ්ටිවාදය ආගමික සන්දර්භයක් තුල බලගැන්වීමේ දේශපාලනය පිලිබඳ තියුණු කියවීමක් ලෙස අපට ගත හැකි වන්නේ ඒ අනුවය.

චිත්‍රපටය ඇරඹෙන්නේ (නාමාවලිය සමග) විහාරස්ථානයක වූ සිදුවීමකින් පසු මහා වැස්සේම ආපසු එමින් සිටින පවුලක සාමාජිකයන් අතර ඇතිවන කතා බහකින් ය.

සාමාන්‍ය ලෙස විහාරස්ථානය යනු විනෝදය තහනම් කරන තැනකි. එ මගින් ආත්මයට නැතහොත් විෂයට (subject) පවසන්නේ හැකිතාක් විනෝද වීම අඩු කරන ලෙස ය.

ඔහු හෝ අය තම විනෝදය විෂයෙහි පනවා ඇති තහනම කැඩීමෙන් තම විනෝදය තීව්‍ර කර ගනී. එහෙත් එහි ප්‍රතිඵලය වන්නේ වඩාත් සතුටක් ලැබීම වෙනුවට වේදනාවක් ලැබීම ය.

එය වේදනාත්මක සතුටක් (painful pleasure) ලෙස නම් කළ හැක.

මෝටර් රථය තුළ සිටින්නන් අතර හුවමාරු වන දෙබස් මගින් යළි යළිත් වර නැගෙන්නේ චිත්‍රපටය දෘෂ්ටාන්තමය වූ දේශපාලනික කියවීමක් බව පසු ආවර්තනය වෙමිනි.

බැලු බැල්මට මෙම චිත්‍රපටය දිගහැරෙන්නේ මැදිවිය ද පසු කළ විශ්වවිද්‍යාල මහාචාර්යවරයකුට පෙම් බඳින සරසවි සිසුවියක පිලිබඳ කතාවක් ලෙස ය.

ඇය නිරන්තර ව ඔහු තමා වෙත ආකර්ෂණය කරගනු පිණිස පොළඹවයි. ඇගේ හිස්ටරික ක්‍රියාකලාපය ඔහුට බලවත් කරදරයක් ලෙස පෙනී යයි. ඔහු නිතර තමා හමුවීමට එන බව ඔහුගේ බිරිඳට වාර්තා කිරීමෙන් නොනවතින ඇය මහාචාර්යවරයාගේ බිරිඳ සමග පවසන්නේ ඔහු තමාගේ සිරුරට ආසක්තව මෙසේ තමා ලුහු බඳින බව ය.

ඇය වරෙක මහාචාර්යවරයාගේ බිරිඳ (ස්වර්ණා) සමග මෙසේ පවසයි.

''මම හිතන්නේ සර් මගේ ඇ`ගට ආසයි''

අනතුරුව තමා ඇද සිටින තුවාය ගලවා තමා සිරුර ස්වර්ණා වෙත පා පාරට්ටු කර ගනී. ඇගේ මේ හිස්ටරික ෆැන්ටසිය දිගේලි වන්නේ ආත්මරාගී (narcissistic) උත්කර්ෂය තුළ ය. එහි දේශපාලනික කියවීම නම් අපේ රට පිලිබඳ විදේශිකයින් ආසක්ත වීම පිළිබඳ සිංහල බෞද්ධ දෘෂ්ටිවාදයේ ෆැන්ටසි මානයයි.

මෙම සිනමා පටය ස්ත්‍රීන් දෙදෙනෙකු කේන්ද්‍රීය ව නිර්මාණය වෙමින් ස්ත්‍රියගේ ආශාව ප්‍රශ්නකාරී ප්‍රස්තුතයක් ලෙස තොරොම්බල් වේ.

එය මට සිහි ගැන්වුයේ ලුවී බුනියල්ගේ දැට් ඔබ්ස්කියු ඔබ්ජෙක්ට් ඔෆ් ඩිසයර් නම් සිනමා පටය පිලිබඳ ජිජැකියානු විවරණයකි.

එම සිනමා පටයේ එන වියපත් ප්‍රේමවන්තයා ක්‍රියා කරන්නේ තමාගේ ප්‍රේමවන්තිය ස්ත්‍රීන් දෙදෙනෙකුගෙන් (එකම චරිතය මෙහි නිලියන් දෙදෙනෙකු ර`ගපායි.) සැදුන බව වටහා නො ගනිමිනි.

බාග විට ස්ත්‍රීන් දෙදෙනෙකු සිටින බව දන දැන ම ඔහු එහි සිටින්නේ එක ස්ත්‍රියකැයි ගෙන හැසිරෙනවා විය හැක. මන්ද යත් ඔහුගේ හැසිරීම තීරණය කරනු ලබන්නේ ස්වකීය සවිඥානක දැනුම නොව ෆැන්ටසිය විසින් වන බැවිනි.

එසේ නැත්නම් සිදු විය හැක්කේ එහි සිටින්නේ එකම ස්ත්‍රියක වන අතර ඔහු ඒ එකම ස්ත්‍රීයක ඕනෑ ම දෙයකට ඔට්ටු වෙසගණක බඳු ස්ත්‍රීයක ලෙස සහ පුරුෂවාදී ලෙස ප්‍රාර්ථනා කරන අචපල මාතෘක බිරියක වසයෙන් දෙකට ඛෙදනවා විය හැක.

බුනියෙල්ගේ සිනමා පටය තුල ප්‍රකාශමාන වන එක ම ස්ත්‍රීය දෙදෙනකු ලෙස (නො) ගැනීමේ දෘෂ්ටිවාදයේ ෆැන්ටසි රාමුව හඳගමගේ සිනමා පටයටද අදාළ ය.

මෙහි ප්‍රශ්නකාරී වන්නේ මහාචාර්යවරයාත්, බිරිඳත්, තරුණියත් යන තිදෙනා ම එකිනෙකාගේ ආශාව ලුහු බැඳීම තුළ නිර්මාණය වන ආතතියයි.

තමා සහ මහාචාර්යවරයා අතර ඇති සබඳතාව තරුණිය හිස්ටරික ලෙස ඔහුගේ බිරිඳට වාර්තා කලවිට ඇය මානසිකව කැළඹේ.

මේ නිසා ඇය සොයා ඇගේ බෝඩිම වෙත යන ඔහු ඇයගේ ආශාවේ සිරකරුවෙකු බවට පත්වේ. (දොරගුළු දමා ඔහු නිවස තුල කොටු කර ඇය රහසේ ම අහර පිසීම සඳහා බඩු රැගෙන ඒමට පිටත්ව යයි).

ඔහු අර්චනකාමී ලෙස ඇගේ ඇඳුම් (යට ඇඳුම් පවා ) පිළිවෙලකට නවා තබයි.

මේ අතරතුර ඔහුගේ බිරිඳගෙන් තරුණියගේ දුරකථනය වෙත ඇමතුමක් ලැඛෙතත් එයට පිළිතුරු දීම සඳහා ඇය නිවසේ නැත.

ආපසු නිවස වෙත එන තරුණියට දක්නට ලැඛෙන්නේ කමිසය ද ගලවා දමා උඩුකය නිරුවත්ව තම ඇඳ මත නිදා සිටින මහාචාර්යවරයා ය. ඇය වහාම තම දුරකථනය මගින් ඔහු නිදා සිටින ඉරියව් ඡායාරුපයට නගයි.

මහාචාර්යවරයා නිවසට ගිය පසු නිර්මාණය වන්නේ හාස්‍යජනක තත්වයකි. ඔහු තම නිවසේ ඇඳ මත සිටින බව ඇය ස්වර්ණාට දන්වන මුත් ඒ වනවිට ඔහු ඇයට හොරෙන් නිවසට පැමිණ තිබිණ.

මින් මහාචාර්ය බිරිඳ සතුටට පත් වෙතත් ඊට සුළු මොහොතකට පසු තරුණිය ඔහු තම කාමරයේ ඇඳ මත නිදා සිටින ආකාරය දැක්වෙන ඡායාරුප ඇය වෙත එවයි. මින් කැළඹීමට පත්වන ඇය වහා ම නිවසින් පිටව ගොස් තරුණිය තම නිවසටම කැඳවාගෙන එයි.

මෙම සිදුවීම් මාලාව ඉවසිල්ලෙන් යළි කියවන කෙනෙකුට පෙනී යන්නේ (ලැකානියානු අර්ථයකින් ) සරසවි සිසුවිය උත්කර්ෂවත් වස්තුවක් (sublime object) බවට තමා ම පත්වීමේ උත්සාහයක යෙදී සිටින බව ය.

ඇය සාමාන්‍ය ගමකින් සරසවියට පැමිණි තැනැත්තියකි. තමාගේ ශරීරය ගැන ඇය ම පවසන පාරට්ටුකිරීම් කුමක් වුවත් ඇය කියන තරම් රූමතියකද නොවේ.

ලැකානියානු වස්තුව නැතහොත් ලැකන් විස්තර කරන වස්තුව (object) හුදු හිස් බව ආත්මීයව ගත් කිසිවකි.

මෙම වස්තුන් විසින් සගවන්නේ ඒවාහි හිස් බවයි. එ බඳු හිස් වස්තුවක් උත්කර්ෂවත් වස්තුවක් බවට පත් වන්නේ කෙසේද යන්න පිලිබඳ ස්ලවෝජ් ජිජැක් කර ඇති පැහැදිලි කිරීම දළ සිංහලට නගන්නේ නම් මෙසේ ය.

උත්කර්ෂවත් වස්තුවක් තුල නිසගවම පිහිටන උත්කර්ෂවත් වූ කිසිවක් නැති බව අප මතක තබා ගත යුතු ය. ලැකාන්ට අනුව උත්කර්ෂවත් වස්තුව යනු එදිනෙදා දකින සාමාන්‍ය වස්තුවක් වන අතර අහම්ඛෙන් තමා (ලැකන් සංකල්ප ගත කරන ) das Ding නැතහොත් දෙය (thing) එනම් ආශාවේ විය නොහැකි සැබෑ වස්තුව (impossible real object of desire) බවට පත් වී ඇති බව දැන ගනී.

- Sublime Object by Slavoj Zizek

අප මෙහි දී නැගිය යුතු ප්‍රශ්නය නම් තරුණිය උත්කර්ෂවත් වස්තුවක් බවට පත් වන්නේ කවරකු වෙනුවෙන්ද යන්නයි. සැබවින් ම ඇගේ අනෙකා මහාචාර්යවරයා නොව ඔහුගේ බිරිඳ ය.

බුනියෙල්ගේ දැට් ඔබ්ස්කියු ඔබ්ජෙක්ට් ඔෆ් ඩිසයර් චිත්‍රපටයේ අපට හමුවන ස්ත්‍රීයගේ විරුද්දාභාසය අපට හඳගමගේ ඇගේ ඇස අග තුළ දී හමුවේ.

බුනියල්ගේ ස්ත්‍රිය ඇගේ මහලු පෙම්වතා සමග ශාරීරික ව එකතු වීම විවිධ ප්‍රයෝග මගින් යළි යළිත් කල් දමයි. අවසානයේ දී ඇගේ පෙම්වතා මිලදී ගෙන දෙන නිවසේ දොර ඔහුට වැසීමෙන් නොසෑහී ඔහුගේ දෑස ඉදිරි පිටදී ම වෙනත් තරුණයකු සමග සංසර්ගයේ යෙදෙයි.

ඇගේ ඇස අග තරුණියගේ හැසිරීම එයට දෙවැනි නැත. ඇය මහාචාර්යවරයා පොළඹවා ගෙන මුහුදු වෙරළට ගොස් තමන් දෙදෙනා බීච් රෙස්ටෝරන්ට් එකකට ගිය බව බිරිඳට වාර්තා කරයි.

මහාචාර්යවරයා ආසක්ත වී ඇත්තේ තමාගේ සිරුරට බව නිරන්තර ව ඇය ඔහුගේ බිරිඳට පවසයි. ඇයම පවසන පරිදි ගමේ පන්සලේ ධර්ම දේශනාවක දී ගැහැනුන් ඇයට ඉදිරියට යාමට නොදෙන්නේ හාමුදුරුවන්ට බණ වරදිතයි බියෙනි.

ඇය වූ කලී පාරේ යන විට ගමේ ස්ත්‍රීන් තම පුරුෂයින් පමණක් නොව සතුන් පවා ගෙට දමා දොර වසා දැමීමට තරම් ආකර්ෂණීය වස්තුවකි.

ඇය ඇත්තට ම අසමින් සිටින්නේ මා ඔබට කවරෙක්ද යන ප්‍රශ්නයයි. ඇය තමාගේ හිස්ටරික ෆැන්ටසියේ මෙහෙයවීමෙන් මෙම ප්‍රශ්නය නගන්නේ මහාචාර්යවරයාගෙන් නොවීම මෙහි විශේෂය යි.

මෙම සිනමා පටයේ ඛෙහෙවින් සංකීර්ණ සංසිද්ධියක් වන්නේ මහාචාර්ය බිරිඳ තරුණිය තම නිවසට ම කැඳවාගෙන ඒම ය.

එක අතෙකින් එය ඇයට තමාගේම තුරුණු විය තමා වෙත කැඳවා ගැනීමකි.

දැන් ඔයා හීනියට හිටියට පස්සේ අල ගෝනියක් වගේ මහත් වෙයි. යනුවෙන් කියන විට ඇය ස්මරණය කරන්නේ තමාගේම තුරුණු ශරීරයයි.

සැබවින් ම එසේ පවසන විට නරඹන්නිය සිතින් දකින්නේ නිළියක ලෙස (සාගර ජලය, හන්තානේ කතාව, සුද්දීලාගේ කතාව වැනි චිත්‍රපටවල) සිහින්ව සිටි අවදියේ ස්වර්ණාගේම තුරුණු රුපයයි.

මහාචාර්යවරයාගේ ඛෙලහීනතාව අවදි කල හැක්කේ එබඳු ශරීරයකට යයි ඇය ෆැන්ටසිකරණය කරයි.

නින්දේ සිටින මහාචාර්යවරයාගේ පුරුෂ ලිගුව ඍජු ව තිඛෙනු දකින ස්වර්ණා ඔහු දකින සිහිනය කුමක්දැයි වැටහීමෙන් කැළඹීමට පත් වන්නේ එබැවිනි.

එක් අතෙකින් තරුණිය නිවසට කැඳවා ගැනීම මහාචාර්යවරයා සහ ඇය අතර සබඳතාවයේ රහසිගත බව තළ වර නැගෙන විනෝදය අහෝසි කර දැමීමකි.

මහාචාර්යවරයා විඳින සතුට ඊට අදාළ වස්තුව ඔහු සමීපයට රැගෙන ඒමෙන් නැතහොත් තහනම ඉවත් කිරීමෙන් අහෝසි කර දැමිය හැකියයි ඇය අවිඤානික ව කල්පනා කරයි.

එහෙත් සැබවින්ම සිදුවන්නේ මහාචාර්යවරයා විෂයෙහි සුපිරි අහමෙහි පාලනය තීව්‍රව මතු වීම ය. ඔහු ඇය ගැන සරාගී සිහින දකී. ඇගේ කාමරයට ගොස් අගේ සුවඳ විලවුන් හලා ගනී. සුපිරි අහම ක්‍රියාත්මක වන්නේ නීතිය අසමත් වූ තැනය.

ජිජැක් අසම්පාතය (parallaxy) යනුවෙන් න්‍යායගත කරන්නේ මෙම තත්වයයි.

එනම් යම් සිදුවීමක් හෝ වස්තුවක් දෙස නරඹමින් සිටින ස්ථානය මාරු කිරීමෙන් යම් වෙනසක් සිදුවීම ය.

සිනමා පටය තුළ (බිරිඳගේ ක්‍රියාවෙන්) සිදු වන්නේ මහාචාර්යවරයාගේ සහ තරුණියගේ දුරස්ථ සබඳතාව වෙනත් පර්යා ලෝකයක් (perspective) වෙත කැඳවීම ය.

එහෙත් ඔවුන්ගේ සබඳතාවයේ වෙනසක් සිදුවන්නේ නැත. ඔවුන් අතර දුරස්ථබව ඒ ආකාරයෙන් ම නඩත්තු කෙරේ.

මහාචාර්ය බිරිඳ අනුගමනය කරන්නේ අද කාලයේ ධනවාදය අනුගමනය කරන ක්‍රමවේදයයි.

එ නම් ධනේශ්වර සමාජය තුල සංකේතික පැවැත්ම (symbolic order) සහ නීතිය විසින් අශ්ලීල සුපිරි අහමෙහි තහනම ස`ගවාලයි.

සරලව කියන්නේ නම් අද ධනේශ්වරය තහනම වෙනුවට විනොදවෙන්න (enjoyi) යනුවෙන් පවසයි.

සමාජ ක්‍රමයේ වෙනසක් අපේක්ෂා කරන්නකු වටහාගත යුතු ධනේශ්වරයේ චලනය එයයි.

විමුක්තිය ලැබීම සඳහා අප කළ යුතු දේ වන්නේ තහනම වෙනුවට විනෝදවන්න යන නියමය ප්‍රතික්ෂේප කිරීමෙන් නව අවස්ථාවන් (new possibilities) මතු කර ගැනීම බව ජිජැක් යෝජනා කරයි..

එහෙත් සිදුවන්නේ විනෝද සාධකයට නතු වීමෙන් සංකේතීය නොහැකියාව (symbolic impossibility) දිගින් දිගට ම නඩත්තු කිරීම ය. සිනමා පටය එ ලෙස අප දවසරින සමාජය පිලිබඳ දෘෂ්ටාන්තයක් ලෙස ක්‍රියා කරමින් එහි සංකල්පීය වපසරිය පුළුල් කෙරෙයි.

මෙම ලිවීම සමග ගැටෙන කියවන්නිය ඇගේ ඇස අග සිනමාත්මක ලෙස තක්සේරු කරන්නේ කෙසේද යන ප්‍රශ්නය නගනු මට ඇසෙයි.

ඒ සඳහා දිය හැකි සරල පිළිතුර වන්නේ මා යට සඳහන් කල සියල්ල සංජානනය වන්නේ අධ්‍යක්ෂවරයාගේ විචක්ෂණශීලී සිනමා බස තියුණු ලෙස කියවීමෙන් බවය.

කෙටියෙන් කිවහොත් යළි යළිත් වර නැගෙන (Repatitive) රූප භාවිතය තුළ එක් අතෙකින් ඔහු මෙම චරිතවල හිස්ටරික බව තියුණු ව කියවයි.

අනෙක් අතින් එය ස්ථානගත වන හිස්ටරික සමාජය අප ඉදිරියේ නිරාවරණය වෙයි.

මේ සියල්ල කැටි කොට ගත් විට ඇගේ ඇස අග යනු තහනම වෙනුවට වස`ගය සමග ආතුර වන අප දෙසම පෙරලා බලා සිටීමට අපට ඉඩ සලසන විදියේ (gaze) සිනමා නිමවුමක් බව කිව යුතුය.

( සමන් වික්‍රමාරච්චි) 

srilankamirror.com

15 Indian Movies That Got Banned By The Censor Board

Bollywood is the largest film industry in the world in terms of number of movies produced every year. However, apart from all the hits, flops and the average, there exists another brand of Indian cinema which is deliberately kept out of our reach. Films that indulge in strong (read bold) language, suggestive (read vulgar) scenes, gender taboos, Kashmir issues, religion and basically movies which are way ahead of its time.

Here's a list of movies which the Censor Board banned, not that the viewers missed any of it!

1. Bandit Queen (1994)

Bandit Queen was straight up 'offensive', 'vulgar', 'indecent' and almost laughed at the cinematic conservatism of the Indian censor board. The subject was such. Based on the life of Phoolan Devi, this Shekhar Kapur movie was banned due its explicit sexual content, nudity and abusive language, which the Censor Board could not (obviously) digest.

Source: moviegazetteonline

2. Fire (1996)

Deepa Mehta's work is recognised for its global content and appeal. However, closer home, that translates to controversy. Among others, one such movie was 'Fire' which garnered a lot of critical acclaim worldwide but failed to impress Hindu groups (like Shiv Sena) in India due to its subject, which dealt with lesbian relationship between two sisters-in-laws in a Hindu family. The controversy ended with the leading actors, Shabana Azmi and Nandita Das along with their director Deepa Mehta receiving death threats and Censor Board finally banning the movie in the country.

Source: themoviedb

3. Kama Sutra - A Tale Of Love (1996)

In a rather hypocritical move, Kama Sutra - A Tale Of Love too faced the wrath of Censor Board which termed it 'explicit', 'unethical' and 'immoral' for the audiences of the nation which came up with the concept of Kama Sutra! This Mira Nair movie, which depicted the lives of four lovers in the 16th century in India, was a hit with the critics but a major flop with the Censor Board and ultimately got banned. We did see it coming.

Source: pinterest

4. Urf Professor (2000)

Another movie to run into trouble with the Censor Board was Pankaj Advani's Urf Professor starring Manoj Pahwa, Antara Mali and Sharman Joshi. The movie traces the journey of the protagonist after a hit-man's car and a winning lottery ticket goes missing and the chaos that follows. However, what irked the Censor Board were the 'vulgar scenes' and 'bold language' used in this black comedy, which ultimately led to a ban on the movie.

Source: moviesoye

5. The Pink Mirror (2003)

While experimental movies became the norm, gender issues was still a touchy topic to explore. The Pink Mirror by Sridhar Rangayan is one such movie which brought the concept of trans-sexuality to the forefront. The story dealt with the quest of two transsexuals and a gay teenager to seduce a straight man. No prizes for guessing that the Censor board got offended by the 'vulgarity' in the movie and banned it even after the film garnered rave reviews at film festivals around the world.

Source: flipkart

6. Paanch (2003)

Paanch, an Anurag Kashyap movie, faced a lot of heat from the Censor Board . Said to bebased on the Joshi-Abhyankar serial murders in 1997, the movie was a thriller with high octane violence, crass language and drug abuse. No wonder, the Censor Board decided to ban the film and people awaiting the release of the movie had to make-do with the pirated version of the film.

Source: deccanchronicle

7. Black Friday (2004)

Loosely adapted from the famous book Black Friday - The True Story of the Bombay Bomb Blasts by S Hussain Zaidi, Anurag Kashyap's movie was considered too dark to be released in India. The movie faced a stay order from The Bombay High Court because the 1993 Bombay blasts case and remained slated-to-release until the trial got over.

Source: parallelcinema

8. Parzania (2005)

Parzania cut open the wounds of Gujarat's scarred past, and received backlash and appreciation in equal amounts. The film was based on a superb plot which revolved around a boy called Azhar who goes missing during the Gujarat riots in the year 2002. Even though the film won a National Award, its cinematic excellence was not considered enough for political parties to let it screen in Gujarat, where it was fiercely banned.

Source: moviesreporter

9. Sins (2005)

Sins is an erotic journey of a Kerala priest who falls for the charms of a woman and gets sexually involved with her. Filled with obsession, lust and his struggles with the norms of the society he lived in, Sins did not go down well with with the Catholics. They thought the film projected Catholicism in a very immoral light. The Censor Board too, had issues with the nude scenes in the film and hence the movie did not see the light of the day.

Source: detuik

10. Water (2005)

Water is another Deepa Mehta movie which courted a lot of controversy because of its dark insights on the life of the Indian widow. Set in a certain Ashram of Varanasi, the script of the movie was written by none other than Anurag Kashyap and took up controversial issues like ostracism and misogyny which were alien to the Indian Censor Board back then. No wonder, the movie was widely attacked by protesters and around 2000 fanatics even destroyed the sets of the film.

Source: impawards

11. Firaaq (2008)

Another film to deal with the Gujarat riots, Firaaq was reportedly based on true incidents which happened in the riot-torn Gujarat. Nandita Das was widely criticised for hurting the sentiments of Hindus and Muslims and ultimately the movie got banned. But what came as a major achievement was the fact that the movie finally saw a release date and upon its release, garnered rave reviews from critics and audiences alike.

Source: santabanta

12. Gandu (2010)

If you expected anything else from a movie named 'Gandu', you'd definitely be disappointed. The Bengali movie was a rap musical which created a lot of buzz for its oral sex scenes and nudity. Shot in white and black format, the movie was banned because it 'defied Indian sensibilities'.

Source: glamsham

13. Inshallah, Football (2010)

Inshallah, Football is a documentary about a Kashmiri boy who aspires to travel abroad and become a famous footballer someday. However, the boy is denied travelling outside the country because his father is charged with militancy. This film was intended to bring out the problems civilians face due to the insurgencies and militancy in the Kashmir Valley, but the purpose was defeated as it was denied the necessary censor certificate because of its sensitive subject.

Source: njisacf

14. Dazed in Doon (2010)

Doon School is one of the most highly respected schools of the country. The Doon School had problems with the content of Ratna Pathak Shah's coming-of-age movieDazed in Doon which depicted the story of a boy who is studying at the prestigious Doon School and the life he leads there. The school did not find it amusing to say the least and believed that it spoilt the name and heritage of the school and hence got the film stalled.

Source: ashvinkumar

15. Unfreedom (2015)

The most recent one to join this long list of banned movies in India, Unfreedom is a modern-day thriller which talks about a lesbian love story entangled within an Islamic terrorism-related angle. Bringing together two 'taboos' in one package, the Censor Board could not digest the nudity and the lovemaking scenes between the two protagonists. Reports also suggest that the movie was accused of "igniting unnatural passions" and hence was denied release in India, except for a few states.

Source: teasers

Old man and the river

The boatman was waiting for the high priest’s arrival. Even as a young man the boatman knew the priest well. Now that he is past sixty years, the boatman had to wait for the priest - who was older than him - to go the other bank of the river.

As soon as the head priest arrived at the bank ferry of the river - the boat was kept ready - the boatman came closer and worshipped the priest. The priest stood still and said: “May you be blessed.” 

The high priest was alone. Sediris, the old boatman, untied the boat from the ferry pole and started paddling slowly. It was Sediris who spoke first as he felt it must be the custom. 

Ape hamuduruvo, or bhante, is the term he used to address any priest in the temple. 

“I have not seen you for sometime ape hamuduruwane,” said Sediris. 

“Yes. I had a lot of work in the city school where I teach.” 

Sediris was paddling his boat slowly. This used to be his occupation for the last fifty odd years. He learnt the skill from his father who was also known to the priests in the temple. It used to be the custom to take the priests across the river free of charge. That the priest as well as the boatman knew. 

“Did you have a lot of people crossing the river today?” Asked the priest calmly. 

“Not very much.” Said Sediris. 

The priest knew that Sediris was a knowledgeable, pious and good hearted man. The priest also knew he refrained from drinking liquor and gambling. 

“How are your children? What are they doing now?” Asked the priest. 

“I have a son and a daughter you know. Son is in the security service and daughter is a nurse in the city hospital.” 

“That’s very good.” 

The priest knew that his wife was aching from some sickness. He was about to ask, when Sediris said: 

“Selena is still not recovered fully from the paralytic stroke. But my daughter has managed to get a wheelchair.” 

The priest knew that it’s going to be a long conversation. Gradually they reached the other bank of the river. As soon as the priest got out of the boat, he handed over an envelope containing Rs 100 to the boatman. 

“I can’t accept money ape hamuduruwane.” Said the old boatman. 

“No Sediris spend this money on medicine for your wife. Tell her I will come one day to chant some pirith to her.” 

Tears rolled in Sediris’ eyes as he accepted the money reluctantly. Then he knelt down and worshipped the priest. There were some men and women waiting to go to the other side. They all had hearty chats with the old boatman. They all knew he was a saintly type of a person quite moderate in his charges. He respected the teachers of the village schools and sometimes let them go free of charge. 

He would resume his first boat ride around 6.30 in the morning. Then he would wind off his rides at 7.30 in the evening. But there were exceptional days like poya. He knew the pilgrims have to be taken from one bank to the other on these exceptional days. But he was not tired at all. 

But one fateful day it all came to an end. Some trousered gentlemen from the town had come to cross the river by his boat. 

They had some special instruments like binoculars and measuring rods. They were chatting among themselves regarding the length and breadth of the river. They were also finding a place to erect a foundation stone close to the ferry. The boatman intuitively felt what they were up to. Are they not going to build a great big bridge? 

He came to know it through a schoolteacher who questioned him one day. 

“Sediris don’t you know they are going to build a bridge across the river?” 

“Yes I know it.” 

“Did they ask anything from you?” 

“No they were chatting to each other all the time.” 

“Very soon a bridge would be seen.” 

“Will they build it in a few days?” 

“Oh no it will at least take a few months.” 

“I have to say good bye to all these then.” 

“I don’t think so.” 

“Why?” 

“Most people like to cross the river to go for the temple by your boat. The teacher, he thought, is trying his best to console him. So he kept silent. Day by day the builders came to build the bridge. It will take some time. “It’s time for me to give up everything,” he thought, “my own children may not like me paddling the boat day in day out. Did they not ask me several times to stop all these things? But it was my own wish. I like this river. 

All creatures living here and my friends. They are known to me. Even the crocodiles living in the river know me. They have never done any harm to me any day.” He was brooding on matters he had not thought so far in his life. He felt that a certain thick layer of a block cloned in shrouding his life. Everything is coming to a close, he felt. 

Hello Sediris Ayya, some would say; some other would say hello Sediris mama. Did you see a big bridge is coming on, they would ask and he would keep silent. The voices became quite agonizing. Even the very sight of the bridge coming up was an eyesore to him. 

Then dawned a day when arrangements were made to open the bridge gates ceremoniously. Some authorities in charge said the most fitting person as the guest of honour would be the old boatman Seiris. Then a messenger was sent to get his consent. 

But the old man was missing. 

Some said he had left the village. Some said he is hiding from the public eye. They all felt sorry when the high priest said the old boatman should be given the due credit to all what he had done over the years. 

But the old man was still not to be seen. The river flowed as usual. The boat, tied to the ferry pole, swayed silently.

[TALES ONCE TOLD - Professor Sunanda Mahendra]

Daily News

සම්බුදු තෙමඟුල සිදු වූ වෙසක්‌ පොහොය අද

සියලු සත්වයෝ දුකින් මිදෙත්වා

සංසාරයේ පිය මැන්නත් 

බොහොම දුර

සන්සුන් කරන්නට බැරි වුණි 

හිතක බර

සම්බුදු දේශනාවෙන් 

හද පහන් කර

එන්නම් සොයා ගෙන හිමියනි 

නිවන් දොර

මිලියන 500 ක්‌ වන ලෝක වාසි බෞද්ධ ජනතාවගේ උතුම්ම දිනය වන වෙසක්‌ පොහොය දිනය අදට යෙදී ඇත. අදට යෙදී ඇත්තේ බුද්ධ වර්ෂයෙන් 2560 වන වෙසක්‌ පොහොය දිනයයි.

ඔබෙන් තොර ලෝකයක් කොයින්දෝ

ආදරය බොළඳ ය. එය පාණ්ඩිත්‍යයෙන් වෙළා දමන්නට හදන හැම විට ම එහි ඇති සෞන්දර්ය ගිලිහී යයි. ආදරය යන මනෝභාවය භද්‍ර යෞවනය තුළ හටගත්ත ද මේ බොළඳ බව නොනැසී පවතී. ඒ නිසා ආදරයට වයස් බේදයක් නොමැත්තා සේම මේ බොළඳ බවට ද වයස් බේදයක් නොමැත.

මට මේ මොහොතේ සිහි වන්නේ මහැදුරු සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ මළගිය ඇත්තෝ නවකතාවේ එක් අවස්ථාවකි. නොරිකෝ අමතක කර කියොතෝවට පැමිණි දෙවෙන්දොරා සංට නොරිකෝ වෙනත් තරුණයකුට පේ‍්‍රම කරන බව ආරංචි වෙයි. දෙවෙන්දොරා සං මැදිවියේ පුද්ගලයකු වුවද මෙහිදී ඔහු හැසිරෙන්නේ කුඩා දරුවකු ලෙසිනි.

“නොරිකෝ එවු සෑම ලිපියක් ම මම පුලුස්සා දැමුවෙමි. රෝම අකුරින් ඈ මට ලියා දුන් ජපන් සින්දු ද මම ඒ ගිනිගොඩට හෙළුයෙමි.”

(මළගිය ඇත්තෝ 83 පිටුව)

ඔබෙන් තොර ලෝකයක්

කොයින්දෝ

ඔබෙන් තොර ගීතයක්

ඔබෙන් තොර හීනයක්

ඔබෙන් තොර මාවතක්

කොයින් දෝ

දකින හැම රූපය ම

ඔබේ රුව සේ පෙනේ

අසන හැම ගීතයක ම

ඔබේ කටහඬ ඇසේ

පියවරෙන් පියවරට

ඔබයි සැරි සරන්නේ

ඇසිපියෙන් ඇසිපියට

ඔබ පමණි සිටින්නේ

ගී පද - සුනිල් ආරියරත්න

සංගීතය - වික්ටර් රත්නායක

ගායනය - අබේවර්ධන බාලසූරිය 

නොරිකෝ කෙරෙහි පැවති ළෙන්ගතුකම යළිදු මෝරා වැඩීම හේතුවෙන් දෙවෙන්දොරා සං නැවතත් ඇගේ ඇසුර පැතීමට තීන්දු කරයි. තමා නැවත තෝකියෝවට එන බව දන්වා නොරිකෝට යවන ලිපියේ මේ මැදිවියේ මිනිසා මෙසේ ලියා යවයි.

“ඔබෙන් තොර වූ තෝකියෝ නගරයක් ගැන මම දන්නේ නෑ. තෝකියෝවේ විදී මා ඔබ සමඟ ගිය වීදියි. තෝකියෝවේ කෝපි ශාලා... මා ඔබ සමඟ පැය ගණන් ගත කළ කෝපි ශාලායි... ඔබෙන් තොරවූ තෝකියෝ නගරයක්වත් ජපානයක්වත් මා දන්නේ නෑ...”

(මළගිය ඇත්තෝ 85 පිටුව)

මේ ගීතයෙහි රචකයා ද පාදක කරගන්නේ මේ මනෝභාවය නොවේ ද?

ඔබෙන් තොර ලෝකයක්

කොයින්දෝ...

ඔබෙන් තොර ගීතයක්

ඔබෙන් තොර හීනයක්

කොයින්දෝ

ආලය අන්ධ යැයි ජනපි‍්‍රය ප්‍රකාශයක් පවතී. එහි අරුත වන්නේ පේ‍්‍රම කරන්නට පටන් ගත් විට ලොවේ අන් සියල්ල දෑස් ඉදිරියේ බොඳ වී ගොස් තමා ආලය කරන තැනැත්තා හෝ තැනැත්තියගේ ඡායාව පමණක් දෑස් අග ඉතිරි වන බවයි. එතැන් පටන් මුළු ලෝකය ම ඔහු හෝ ඇය බවට පත්වෙයි.

“දකින හැම රූපය ම

ඔබේ රුව සේ පෙනේ”

සෑම මානව රූපයක් ද සෑම ඡායාරූපයක් ද විටෙක ඇගේ රුව සේ පෙනී යාම පේ‍්‍රම උන්මාදයේ ස්වභාවයයි. ඇතැම් විට මඟ තොට දී වෙනෙකකුට රැවටෙන්නට තරම් මේ උන්මාදය බලවත් වෙයි. මිල්ටන් මල්ලවආරච්චිගේ ඉපැරැණි ගීයක් මට සිහි වෙයි.

“තරහා වනු එපා

ඔබ හා මා කළේ කතා

මාගේ යෙහෙළිය කැයි සිතා

ඔබ ඈ වාගෙයි

අයදි මි මා සමා”

පේ‍්‍රමයේ සුන්දරත්වය රැඳෙන්නේ මේ බොළඳ බව රඳා පවතින තෙක් පමණි. මක් නිසාද එය අතිශයින් සියුම් භාවමය සිතිවිල්ලක් බැවිනි.

මම නැවතත් මගේ ගැටවර වියට පිය නඟමි. මා එකල මරදාන පන්සල පාරේ නිවසක උඩු මහලේ නේවාසිකව සිටියෙමි. මා සමඟ සිටි මිතුරා පාසල් යුවතියක් කෙරෙහි ආකර්ෂණය වී සිටියේ ය. (ඒ යුවතිය ඒ ගැන දැන සිටියේ නැත) ගෝතමී බාලිකාවේ ඉගෙනුම ලැබු ඇය අප නේවාසිකාගාරය ඉදිරියේ ඇති පාරෙන් උදෑසන ගමන් කරන්නී ය. මේ යුවතිය දකින තුරු උඩු මහලේ ජනේලය අසලට වී බලා සිටීමට ඔහු මාව ද කැඳවා ගනී. දහසක් යුවතියන් පාරේ ගමන් කරද්දී ඔහු තම සිත බැඳි යුවතිය යැයි වෙනත් යුවතියකට රැවටෙන අවස්ථා අප්‍රමාණ ය. ඔහු පමණක් නොව ජීවිතයේ අවස්ථා කීපයක දීම මම ද මෙය විඳ ඇත්තෙමි.

“අසන හැම ගීයක ම

ඔබේ කට හඬ ඇසේ”

කවියක ගීතයක සැබෑ අරුත් වැටහෙන්නට පටන් ගන්නේ ආලය කරන්නට පටන්ගත් විට ය. ඇතැම් කව් ගී හි කවදාවත් නොදකින රසයක් එවිට දැනෙන්නට ඇසෙන්නට පටන් ගනී. එවිට තමාට ම ඇසෙන ගීතය පේ‍්‍රමවන්තයන් ගේ ආත්මය බවට පත්වෙයි. එවකට මිල්ටන් හා ජෝති ගී ගයන විට ඇතැම් යුවතියෝ ක්ලාන්ත ව ඇද වැටෙති. ඒ අන් කිසිවක් නිසා නොව ඔවුන්ගේ ජීවිතවල ගැඹුරු ම තැන් ස්පර්ශ කිරීමට, ඒ පදමාලා වලටත්, තනු නිර්මාණවලටත්, ගායකයන්ගේ හඬටත් හැකියාව පැවති බැවිනි.

පියවරෙන් පියවරට

ඔබයි සැරිසරන්නේ

ඇසිපියෙන් ඇසිපියට

ඔබ පමණි සිටින්නේ

රචකයා තම ප්‍රකාශය නැවත වරක් පුනරුක්තියෙන් යුතුව ඉදිරිපත් කරයි. තම නෙත් දෙකෙන් කුමන දෙයක් දුටුව ද පේ‍්‍රමවන්තයෝ, පේ‍්‍රමවන්තියෝ යටි මනසෙන් නිරන්තරයෙන් තමන්ට ළෙන්ගත වූවෝ ම දකිති. එය පේ‍්‍රමයේ ස්වභාවයයි.

ස්ත්‍රී පුරුෂ පේ‍්‍රමය වූ කලී යථාර්ථවාදී සිද්ධාන්තයක් නොව රොමෑන්ටික් සිද්ධාන්තයකි. යථාර්ථවාදයට ළං වෙද්දී එහි ඇති රමණීය බව විනාශ වෙයි. පේ‍්‍රමයේ පැවැත්මට සමාජ ආර්ථික දේශපාලන හා සංස්කෘතික පසුබිම බලපාන බව සත්‍යයකි. එහෙත් පේ‍්‍රමය හට ගැනීමට මේ කිසිදු පසුබිමක් බල නොපායි. සාලිය අශෝකමාලාට පෙම් කළේත්, උද්දාල බ්‍රාහ්මණයා, ස්වර්ණතිලකාට පෙම් කළේත් ඒ සමාජ ආර්ථික දේශපාලන පසුබිම මත හිඳ නොවේ. කණවේර ජාතකයේ, සිටු මැති ඇමැතිවරුන්ගේ විවාහ යෝජනා ප්‍රතික්ෂේප කරන “සාමා” නමැති ගණිකාවගේ පේ‍්‍රමය දිනාගන්නේ සොර දෙටුවෙකි.

පේ‍්‍රමයේ සෞන්දර්යය බොහෝ විට විනාශ වන්නේ අති පණ්ඩිත සාහිත්‍යකරුවන්ගේ හා විචාරකයන් ගේ අධික මානාධික බව හේතුවෙනි. ඔවුහු අති පණ්ඩිත අරුත් පේ‍්‍රමයට ආරෝපණය කිරීමට තැත් කරති. තම වාග් කෝෂයේ ඇති හරබර යෙදුම් පේ‍්‍රමය අර්ථ දැක්වීමට යොදා ගනිති. එහෙත් ඔවුහු පේ‍්‍රම කරන විට කුඩා දරුවන් සේ පේ‍්‍රම කරති. පේ‍්‍රමය පාදක කොටගත් නිර්මාණ විචාරයට හසු කරද්දි නැවතත් පුහුමානයක් හිසට ආරූඪ කර ගනිති. ලංකාවේ සුන්දර පේ‍්‍රම ගීත බොහෝමයක් ම නිසි ඇගැයීමට ලක්වී නොමැත්තේ මේ බක පණ්ඩිතයන් නිසා ය. අවාසනාවට බොහෝ කලාකරුවෝ මොවුන්ට බිය වෙති.

“නැත ලොවේ අන් රසඳුනා

ආදරේ සේ සුවදෙනා”

ඒ සරච්චන්ද්‍රයන් පේ‍්‍රමය දුටු ආකාරයයි. විටෙක පේ‍්‍රමය රාගය සමඟ බැඳෙයි. විටෙක එය රාගයෙන් දුරස් වෙයි. අපි කිසිවෙක් රහත්භාවය ලැබුවෝ නොවෙති. එබැවින් අපි සදා පේ‍්‍රම කරන්නෙමු. එතෙක් දකින හැම රූපයම අසන හැම ගීයක ම පේ‍්‍රමය පවතිනු ඇත.

ධම්මික බණ්ඩාර

අපි ආයෙත් හමු නොවුණා නම් "ඉස්සර දවසක මිය ගිය සෙනෙහස..."

දෛවය පුදුමාකාර ය. නොසිතන මොහොතක කලින් නොදන්වා ම අපට කෙනකු මුණගස්වයි. ආදරණීය බැඳීම් ඇති කරවයි. යළිත් කිසිවකුට නොදන්වා ඒ බැඳීම් සියල්ල බිඳදමා එකිනෙකා දුරස්කර දමයි. ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස් නැමැති අපූරු රචකයා ඒ ගැන මෙසේ සඳහන් කරයි.

"දෛවයෝගයකින් නොවේදෝ

හමුවුණේ අප හමුවුණේ

දෛවයේ සරදම් ලබන්නට

කිම මෙසේ අප හමුවුණේ"

(ගායනය වික්ටර් රත්නායක)

දෛවයේ වරදින් හෝ අන් කවර හේතුවකින් හෝ බිඳ වැටුණු ආදර සබඳතා තුළින් ඇතැම් විට දෙදෙනා ම දුක් විඳිති. ඇතැම්විට එකකු පමණක් දුක් විඳියි. මේ සියල්ල සාමාන්‍යයෙන් නිතර අපට දක්නට ලැබෙන සිදුවීම් ය.

එහෙත් දෛවය ඇතැම්විට ඉතා අසාධාරණ ලෙස කටයුතු කරන අවස්ථා දක්නට හැකිය. අජන්තා රණසිංහයන් පසුබිම් කරගෙන ඇත්තේ එබඳු දෛවයේ කුරිරු සරදමකි.

"අපි ආයෙත් හමු නොවුණා නම්

ඉස්සර දවසක මිය ගිය සෙනෙහස

යළි ඉපදි මා හද හඬවන්නට

අපි ආයෙත් හමු නොවුණා නම්"

මෙහිදී අපට මුණ ගැසෙන්නේ පරාජිත පෙම්වතෙකි. ඔහු වරෙක ප්‍රේමයෙන් පරාජිතයකු බවට පත්වුවද කාලයාගේ ඇවෑමෙන් අසීරුවෙන් හිත හදා ගනියි. බොහෝ හිත් වේදනා පහකර දැමීමට කාලය තරම් ඔසුවක් තවත් නොමැත. ඔහුගේ සිතේ තැළුණු රිදුණු තැන් සුවපත් කර කාලය විසින් මේ පුද්ගලයාගේ අඳුරු අතීතය වල දමා තිබිණි.

පරාජිත ප්‍රේමය පමණක් නොව තමා ආකර්ෂණය වූ සොඳුරු රූ සපුව පවා කාලය විසින් මකා දමමින් තිබිණි. එහෙත් නොසිතූ නොපැතූ මොහොතක, ඔහුට ඇය යළිත් මුණ ගැසෙයි. අසීරුවෙන් යටපත් කරගෙන සිටි සියලු හැඟීම් යළිත් ඇය දර්ශනය වීමත් සමඟ ඉස්මතු වෙයි. සුවපත් වී තිබුණු තුවාලය යළිඳු පෑරෙයි.

මේ කතකයා පවසන්නේ විරහ වේදනාව ඇය අඳුනාගෙන නොමැති බවයි. තම ආදරයට පිටුපා කලකට පෙර ඈත් වී ගිය ඇය කිසිදා විරහ වේදනාව නාඳුනන බවත් එය අඳුනන්නේ තමා පමණක් බව ඔහු ප්‍රකාශ කරයි. දෛවය කෙතරම් කුරිරු වීද යත් එකම විරහ වේදනාව ඔහුට දෙවරක් විඳින්නට සිදුවෙයි.

"ඔබ නාඳුනනා විරහ වේදනා

පෙරදා වින්දේ මා පමණයි

හුඟ කලකින් හමුවී සෝ ළතැවුල්

අදත් විඳින්නේ් මා පමණයි"

පදමාලාව සරල වුවද මේ මඟින් විවරණය වන මිනිස් හැඟීම් පිළිබඳ කතාන්දරය ඉතා ගැඹුරු ය. මක්නිසාද ආදරය තරම් හදවත් කම්පනය කරවන සංකීර්ණ හැඟීමක් තවත් නොමැති බැවිනි. ඔහු ඇයට ආදරය කරන්නට පටන් ගත්දා සිට සිහින දකින්නට පටන්ගන්නට ඇත. ඔහු තම අනාගතය පිළිබඳ ව සියලු සැලසුම් සකස් කරන්නට ඇත්තේ ඇය මුල් කරගෙන ය. ලෝකය ම ඔවුන් ගේ් සබඳකම දැන සිටින්නට ඇත. එහෙත් ඒ සියල්, ම ආයාසයෙන් අමතක කර දමමින් සිටින මොහොතක ඔහු වඩාත් ම ආදරය කරන රුව නැවතත් දර්ශනය වීම ඔහු තුළ විශාල කැලඹීමක් ඇති කිරීම සාධාරණ ය.

මට මගේ භද්‍ර යෞවනය සිහිවෙයි. කලකට ඉහත එක්තරා යුවතියක කෙරෙහි මම වැඩි ඇල්මක් දක්වමින් සිටියෙමි. එය ප්‍රේම සබඳකමක් තරම් දුරදිග නොගිය ද ඇගේ දසුන මට ඉතා ප්‍රියවිය. මා උදෑසන අවදිවන්නේ ඇගේ රුව දෑසේ ඇඳගනිමින. නින්දට යන්නේ ද ඈ පිළිබඳ ආදරණීය සිතුවිලි සමඟයි. එහෙත් යම් හේතු රාශියක් නිසා ඇයට සමීප වීමේ හැකියාවක් මට නොතිබිණි. එහෙත් ඇය දැකීමෙන් ද ඈ සමඟ කතා කිරීමෙන් ද මම මහත් ආස්වාදයක් ලැබුවෙමි. හිටි හැටියේ ම දුර පළාතකට වෙන්වයාම නිසා ඈ මගෙන් දුරස් විය. ප්‍රේම සබඳතාවක් නොමැති ව වුවද ඒ දුරස්වීමෙන්ලද වේදනාව මට තාමත් හොඳින් මතක ය. මුල් දින කිහිපයේ මට දැනුණේ විශාල ගලක් මගේ හදවත තුළ සිරවී තිබෙන්නාක් මෙනි. මගේ සටහන් පොතක මහගම සේකරයන් ගේ් කවියක් මම ලියා තැබීම.

"අරුණෝදයේ ළා හිරු රැස් 

මත නටන

පිණි බිඳුවක් ලෙසින් ඔබ මට 

මුණ ගැසිණ

දැඩි හිරු රැසින් මිරිකෙන්නට 

පෙර නිවෙන

පිණි බිඳුවක් ලෙසින් ඔබ 

අහසට නැගිණ"

(මහගම සේකර)

මෙවැනි කවි කීපයක් ම සටහන් පොත් අතර ලියා තැබුවා මට මතක ය. එහෙත් කාලයාගේ ඇවෑමෙන් ටිකින් ටික මා තුළ පැවැති වේදනාව තුරන්වන්නට විය.

මේ සියල්ල ම අමතක වෙමින් සිටියදී වරෙක ඇය හදිසියේ ම දර්ශනය විය. පසු ව නිරන්තරයෙන් ඇස දකින අඩවියකට ඇය පැමිණ තිබිණි. පැරණි වේදනාව මා තුළ වෙනදාටත් වඩා වැඩියෙන් මතුවන්නට විය. එක්තරා රාත්‍රියක මම ඒ වේදනාව පත් ඉරුවක කුරුටු ගෑවෙමි.

පසු ව එය අමරසිරි පීරිස් විසින් ගායනා කරන ලදී. 

"ඔබ ආයෙමත් ඇවිදින්

හිත හදාගත්තා විතරයි

ඔබ ආයෙමත් ඇවිදින්”

උන්නු දා පෙර අත පොවන්නට

බැරි දුරින්

නින්ද මට නැති දවස් තිබුණද 

කොයි තරම්

ඔබ නොදැක සිටි දිගු කාලයේ

නෙත කඳුළු මැකුණා විතරමයි

ඔබ ආයෙමත් ඇවිදින්..."

හමුවීම් හා වෙන්වීම් වල ස්වභාවය එයයි. ඒ රිදෙන තැන් සොයා යාමට මේ ගීතයේ රචකයා මැනැවින් සමත්වෙයි. රිදෙන තැන් පහසුවෙන් සොයාගත හැකිවන්නේ ඒ රිදුම් වලින් තැළුණු හිත් ඇති මිනිසුන්ට ය. එවිට එය කාටත් සමීප විය හැකි අව්‍යාජ නිර්මාණයක් බවට පත්වෙයි. ඒ අව්‍යාජත්වය මේ නිර්මාණයේ මනා ව ගැබ් ව පවතී. මේ හමුවීම තමන්ට කෙතරම් වේදනාවක් ද යන්න රචකයා තම නිර්මාණය අවසන් කරන ආකාරයෙන් පැහැදිලි වෙයි.

"සමුගන්නට නම් අහිමි ආදරෙන්

ආයෙත් ඇයි අප හමුවන්නේ

ආදරයේ කඳුළෙන් මිය යන්නද

ජීවිත ඉරණම විසඳෙන්නේ..."

කෙතරම් මේ සොඳුරු දර්ශනය ඇසට ගැටුණ ද, ආදරය අහිමි නම් මේ හමුවීම් වල අරුතක් නොමැති බව රචකයා දැනුවත් කරයි. එසේම ඔහු පවසන්නේ ආදරයේ කඳුළෙන් ම මියයාම, තම ජීවිතයේ ඉරණම බවයි. දෛවය දිගින්දිගට ම තමාට දඬුවම් දීම නිසා ඔහු ගේ් හදවත තදින් පැරී ඇති බව ඉතා හොඳින් පැහැදිලි වෙයි.

එක්තරා රුසියානු කෙටිකතාවක් මට මේ මොහොතේ දී සිහිපත් වෙයි. එනම් ඇලෙක්සැන්ඩර් කුප්‍රින් නම් වූ ලේඛකයාගේ "රන්මිණි වැල්ල" නැමැති කෙටිකතාවයි. මෙහි ප්‍රධාන චරිතය මිය යන්නේ ආදරයේ කඳුළෙනි. විවාහක ස්ත්‍රියකට තම සිතින් ආලය කරන ඔහු ඇගේ සෑම උපන්දිනයකදීම ඇයට වටිනා ත්‍යාගයක් තැපැල් කර යවයි. ඇය කෙදිනක හෝ ඔහු දැක නොමැත. ඇගේ සැමියා වරෙක ඔහු සොයා ගොස් තර්ජනය කරයි.

එහෙත් මේ නොදුටු පුද්ගලයා සොයාගෙන යන්නට ඇය තීරණය කරයි. ඇය ඔහු සොයා ගන්නා විට ඔහු මිය ගොසිනි. එහෙත් ගැහැනියක් ඔහු සොයා පැමිණිය හොත් ඇයට දෙන ලෙසට ලිපියක් ඔහු නිවසේ අයිතිකරුට දී තිබිණි. ඒ ලිපියේ තිබුණේ මහා සංගීතඥ බිතෝවන් ගේ සංගීත ඛණ්ඩයක ස්වර ප්‍රස්තාරයකි. තමා තුළ ඇයට තිබූ ආදරය හඳුනාගන්නට නම් ඒ සංගීත ඛණ්ඩය පියානෝවකින් වාදනය කරවා ගන්නා ලෙස ඔහු ඉල්ලා සිට තිබිණි. ආදරය එවැනි පුදුමාකාර හැඟීම්වලින් සමන්විත ය.

මේ ගීතය ගැයෙන්නාවූ හඬ ශ්‍රී ලංකා ගායන ක්ෂේත්‍රයට සුවිශේෂ වූ හඬකි. එසේම ඔහු සුවිශේෂ කලාකරුවෙකි. ගීත රචනය, තනු නිර්මාණය හා ගායනය යන සෑම ක්ෂේත්‍රයක් තුළ ම විහිදී ගිය පුළුල් ප්‍රතිභාවක් ජයමහ සතු ව පවතී.

"සැඳෑ අඳුර ලොව ගලන වෙලාවට" වැනි නිර්මාණයක් හැදෑරීම ඒ සඳහා ප්‍රමාණවත් ය.

ආචාර්ය අජන්තා රණසිංහයන්ගේ පදමාලාව වත්මන් ගීත නිබන්ධකයන්ට නිහඬ උපදේශ ගණනාවක් සපයයි. ගීත පදමාලාවක් යනු වචන ගොඩක් නොව සංක්ෂිප්ත පබැඳුමක් බව ඔහු අපට ප්‍රදර්ශනය කර තිබේ.

විරහ වේදනාව පිළිබඳ හෙට දවසේත් අප්‍රමාණ නිර්මාණ බිහිවනු ඇත. මේ ලියන මොහොතේ ද, කොතැනක හෝ කවියකු ආදරයේ විරහ වේදනාව පත් ඉරුවක කුරුටු ගාමින් සිටිනු ඇත. එසේ ම කවුරුන් හෝ ඒ වේදනාව අත්විඳිමින් සිටිනු ඇත. සෝමතිලක ජයමහගේ මේ ගීතය ගුවනින් ප්‍රචාරය වන මොහොතක එය සවන් වැකෙන හදවතක්, ආදරය මිහිරි වේදනාවක් බව වඩාත් හොඳින් පසක් කරගනු ඇත. ඔහුගේ මිහිරි වේදනාව මම ද ඔවුන් සමඟින් විඳ ගනිමි.